جذب هیات علمی دانشگاه پیام نور (تاریخ درج خبر: 7/2)

یادداشت فارس/

صحت‌سنجی کتب دانشگاه پیام‌نور با آزمایش بر روی دانشجویان

13 مهر 89

خبرگزاری فارس: همواره یکی از مشکلات دانشجویان دانشگاه پیام‌نور بعضاً اشتباهات فاحش در برخی کتب درسی این دانشگاه‌ است که اهتمام ویژه مسئولان را برای رفع این نقیصه می‌طلبد.

به گزارش خبرنگار حوزه دانشگاه خبرگزاری فارس، دانشگاه پیام نور بر مبنای آموزش از راه دور در مهرماه سال 67 تاسیس شد و بر همین مبنا سال‌هاست که به فعالیت‌های آموزشی خود ادامه می‌دهد به طوری که اکنون حجم قابل توجهی از دانشجویان کشور را به خود اختصاص داده است.

در شیوه خاص آموزشی این دانشگاه و همه دانشگاه‌های مشابه آن در سر تا سر دنیا تمام سعی و تلاش اعضای هیئت علمی و برنامه ریزان بر این نکته متمرکز می‌شود که منابع درسی تا حد امکان به صورت خود آموز و با نهایت دقت و نیز بهره‌مندی از حداکثر شیوایی در نوشتار و تنظیم سر فصل‌ها تهیه شود تا دانشجو بتواند بدون نیاز به استاد و یا منابع متفرقه به مطالعه دروس خود بپردازد که این مسئله نشان دهنده اهمیت فوق العاده کتب درسی و منابع آموزشی خود آموز در این سیستم آموزشی است.

البته این همه ماجرا نیست منابع درسی آنجایی اهمیت روز افزون می‌یابند که بدانیم شیوه آزمون نیز در دانشگاه پیام‌نور از جهات بسیاری با سایر دانشگاه‌ها اعم از دانشگاه آزاد کاملا متفاوت است. در این شیوه اکثر قریب به اتفاق امتحانات به صورت تمام تستی، چهار گزینه‌ای و با تصحیح ماشین‌های برگه خوان "عینا مثل کنکور " برگزار می‌شود.

جالب این است که این آزمون‌ها تا همین اواخر نمره منفی هم داشت. از لحاظ منبع سؤالات نیز بر خلاف دیگر دانشگاه‌ها اعم از دولتی و آزاد که منابع امتحانی و مقدار حجم آن بستگی به نظر استاد دارد، پیام‌نوری‌ها در سراسر کشور تنها کتاب‌هایی را برای امتحان آماده می‌کنند که دانشگاه در ابتدای ترم معرفی کرده است و تازه حجم بعضا 400 صفحه‌ای این کتاب‌ها کجا و حجم 20 الی 30 صفحه‌ای جزوی اساتید سایر دانشگاه‌ها برای شب امتحان.

دانشجوی پیام نور بعد از مدت کوتاه در می‌یابند که در سیستم آموزشی متبوعش همه راه‌ها به یک نقطه ختم می‌شود؛ کتاب!
و خوشحال و خندان از این کشف بزرگ به قصد تهیه منابع و کتب مورد نیاز راهی خیابان انقلاب می‌شود و غافل از اینکه آن تازه آغاز ماجرا است.

به این متن که عینا در ابتدای اکثر کتب دانشگاه پیام‌نور آمده است توجه کنید؛
"کتاب‌های دانشگاه پیام نور حسب مورد و با توجه به شرایط مختلف به صورت درس نامه آزمایشی، قطعی، دروس آزمایشگاه کمک درسی چاپ می‌شود. کتاب درس نامه نخستین ثمر پوشش‌های علمی صاحب اثر است که بر اساس نیازهای درسی دانشجویان و سرفصل‌های مصوب تهیه می‌شود و پس از داوری علمی در گروه‌های آموزشی، "بدون طراحی آموزشی و ویرایش چاپ می‌شود " با تجدید نظر صاحب اثر دریافت بازخوردها و اصلاح نارسایی‌ها درس‌نامه با تصاویر آموزشی، ویرایش و طراحی فنی و هنری به صورت آزمایشی چاپ می‌شود. با دریافت نظرهای اصلاحی صاحب اثر در کتاب تجدید نظر و کتاب به صورت قطعی چاپ می‌شود ... "

حال چند سؤال اساسی اولا "داوری علمی اعضای گروه آموزشی " بر چه مبنایی صورت می‌گیرد تا کتابی در قالب "درس‌نامه " اجازه می‌یابد بدون طراحی آموزشی و ویرایش چاپ شده و به دست دانشجو برسد؟

ثانیا فاصله بین چاپ درس‌نامه و دریافت بازخورد‌ها برای چاپ نسخه آزمایشی دقیقا چقدر است؟ و در این فاصله دانشجویان به غیر از درس‌نامه باید از کدام منبع قابل اطمینان‌تر برای امتحانات استفاده کنند.

سال‌ها است که چرخه نگارش، ویرایش، بازبینی و نهایتا چاپ کتب علمی در کشور بدون هیچ مشکلی طی می‌شود و مسئولان دانشگاه پیام نور بی شک می‌توانستند به جای شیوه‌های ناکارآمد در ویرایش و بازبینی تدریجی کتب درسی از تجربه پیشینیان در این زمینه استفاده کنند.

در اینجا می‌خواهم چند جمله‌ای نیز بر پایه مشاهدات عینی خود سخن بگویم. کمتر دانشجوی پیام نوری را یافتم که نمونه‌های گل درشت از غلط‌‌‌‌‌های فاحش دستوری،‌ املایی و حتی محتوایی کتاب‌های پیام‌نور را در ذهن سراغ نداشته باشد و این تازه جدای از گلایه مشترک همه آنها از کیفیت کاغذ و جلد و چاپ و "افست ملخی " بعضی کتب.

ممکن است در این میان کتبی هم یافت شوند که از این نقایص مبرا باشند اما به هر حال اصلاح این اشکالات ولو در یک کتاب هم مشاهده شده باشد در این سیستم آموزشی اهمیت مضاعف دارد.

ضمن اینکه ناگفته نباید گذاشت که بسیاری از کتب دانشگاه پیام‌نور خصوصا در رشته‌های علوم انسانی قبلا توسط انتشارات دیگری چاپ شده و دانشگاه پیام‌نور خلاصه‌ای از همان متن را "که طبیعتا پیش از این ویرایش و اصلاح نیز شده است " به دانشجویان ارائه می‌دهد.

به هر روی جان کلام این است که از خیر کلاس‌های نیم بند رفع اشکال که بگذریم کتاب‌ها و منابع درسی تنها تکیه‌گاه علمی دانشجویان دانشگاه پیام نور محسوب می‌شوند و این اهتمام روز افزون مسئولین این دانشگاه را برای سامان دادن به وضعیت کتب درسی بیش از پیش طلب می‌کند. شاید اصلاح روند چاپ کتب این دانشگاه و سامان دادن به سیستم انتشاراتی آن بتواند قدم نخست باشد.
یادداشت از؛ محمدرضا راضی

---

اطلاعیه جذب اعضای هیات علمی دانشگاه پیام نور (تاریخ درج خبر: 7/2/89)