یکی از ایرادهایی که از سوی متقاضیان مسکن و البته برخی کارشناسان به سیستم بانکی کشور وارد می شد، عدم تکافوی تسهیلات خرید مسکن در مقابل قیمت های سرسام آور این بخش بوده است.
همین مساله باعث شده است وام مسکن حتی با افزایش تا سقف 350 میلیون ریال نیز نتواند سهم قابل توجهی در تامین مالی متقاضیان خرید مسکن داشته باشد. اما اکنون مشاور وزیر راه و شهرسازی از نهایی شدن طرحی خبر می دهد؛ که می تواند بخش نسبتا مهمی از قیمت مسکن را برای متقاضیان خرید پوشش دهد.
طرحی که به گفته حسین عبده تبریزی می تواند کمک بزرگی به خروج اقتصاد کشور به طور کلی و بخش مسکن به طور خاص از رکود داشته باشد.
حسین عبده تبریزی در خصوص جزئیات این طرح به جام جم گفت: پیشنهاد وزارت راه و شهرسازی برای سامان دادن به بازار مسکن و پاسخ به تقاضای دریافت تسهیلات مسکن آن بود که بانک مرکزی و بانک ها صندوق خاصی را با دوره زمانی معین و سودهای متفاوت طراحی کنند تا مشتریان بتوانند از تسهیلات آن استفاده کنند.
این مقام مسئول گفت: هدف از تشکیل و راه اندازی این صندوق هاجمعآوری پس اندازهای مردم در این صندوق است تا بین مدت چهار تا شش ماه از آنها نگهداری شود و سپرده گذاران بعد از پایان مدت تعیین شده، چند برابر تسهیلات مسکن دریافت کنند که سقف آن 80 میلیون تومان است.
وی با تاکید بر این که همه بانک ها باید صندوق پس انداز مسکن داشته باشند، اظهار کرد: بانک مرکزی باید به همه بانک ها دستور دهد تا صندوق پس انداز مسکن را راه اندازی کنند. اکنون تنها بانک مسکن داشته این وظیفه را بر عهده دارد ، در حالی که در بیست و چند سال اخیر حدود ده میلیون نفر از این بانک تسهیلات دریافت کرده و صاحب خانه شده اند. لذا بانک مرکزی باید تدابیر لازم و جدیدی برای همه بانک ها به کار گیرد تا هرچه زودتر به این مهم جامه عمل پوشاند شود.
عبده تبریزی اضافه کرد: این صندوق با هدف پرداخت 60 تا 80 میلیون تومان وام در مراحل نهایی راه اندازی قرار دارد و تاکنون چند صندوق زمین وساختمان مجوز گرفته اند که با توجه به طی مراحل اجرایی، هرچه زودتر راه اندازی خواهند شد.
به گفته وی، میلیاردها نفر در جهان از طریق تسهیلات رهنی صاحب خانه شدند و بر خلاف تصور برخی افراد این وام ها در عین حال که روی قیمت خانه تاثیری ندارد، بازار را از حالت رکود خارج می کند.
وی ادامه داد: هدف اصلی وزارت راه و شهرسازی این است که حداقل نیمی از قیمت یک خانه از طریق نظام بانکی که در قالب تسهیلاتی که اوراق رهنی نام دارد، به دست مشتریان برسد. به همین منظور وزارت راه و شهرسازی خود را آماده می کند تا مابه التفاوت سود این تسهیلات را به نظام بانکی پرداخت کند و دولت هم باید بخشی از سود این تسهیلات را بر عهده بگیرد تا میزان اقساط برای مردم کاهش یابد.
مشاور وزیر راه و شهرسازی در پاسخ به این سوال که سود این تسهیلات چگونه تعیین خواهد شد، گفت: اختیار تعیین نرخ سود و مبلغ تسهیلات به عهده بانک مرکزی است.
وی افزود : پیشنهاد ما آن است که بازپرداخت این تسهیلات در یک دوره 10 تا 15 ساله انجام شود.
پرداخت وام 60 و 80 میلیون تومانی در دستور کار
همچنین محسن نریمان معاون وزیر راه و شهرسازی در گفت وگو با خانه ملت، با بیان این که راه اندازی صندوق پس انداز خرید مسکن به معنای جایگزینی آن برای اوراق تسهیلات فرابورس نیست، گفت: این صندوق پس اندازهای مردم را جمع آوری می کند و پس از طی دوره ماهانه تسهیلات پرداخت خواهد کرد.
مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید با بیان این که احتمالا این تسهیلات به کسانی که فاقد مسکن هستند اعطا خواهد شد، افزود: مقرر شده است 60 تا 80 میلیون تومان وام به واسطه این صندوق به متقاضیان پرداخت شود.
وی با بیان این که یکی از راه های تولید مسکن استفاده از منابع اعتباری مردم است، افزود: جلسات اولیه بررسی این طرح برگزار شده است و پس از نهایی شدن برای اخذ مجوز نهایی به هیات دولت ارسال می شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان این که در گذشته هم این صندوق وجود داشته و مردم با پس اندازهای خود و تسهیلاتی که می گرفتند به مسکن کوچک دست می یافتند، افزود: در تلاشیم برای تولید مسکن از منابعی استفاده نکنیم که پایه پولی را افزایش دهد و ایجاد تورم کنند مانند آنچه که در مسکن مهر اتفاق افتاد.
مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید با تاکید بر این که می خواهیم مردم هم در ساخت مسکن و سرمایه گذاری در این بخش دخیل باشند و از محل پس اندازهای آنها با شیوه هایی که اقتصاددانان ما طراحی می کنند بستر تولید مسکن فراهم شود، افزود: بزودی شیوه نامه اجرایی آن اعلام خواهد شد.
تولید رونق می گیرد
کمال اطهاری، کارشناس حوزه مسکن در خصوص تاثیر گذاری این وام در بخش عرضه و تقاضا به جام جم گفت: در اقتصاد مسکن گفته می شود نظام مالی منسجم باید ایجاد شود تا بازار به ثبات برسد این در حالی است که تاکنون این موضوع در اقتصاد مسکن مشاهده نشده است.وی افزود: نظام مالی باید سه گروه درآمدی کم درآمد، میان درآمد و پردرآمد را پوشش دهد و به همه افراد تسهیلات بپردازد.
به گفته وی طرح وزارت راه و شهر سازی در خصوص پیشنهاد اعطای وام 60 تا 80 میلیون تومانی از طریق صندوق های پس انداز مسکن باعث کنترل نقدینگی در جامعه می شود و بخش تولید رونق می گیرد.
وی با ابراز امیدواری درباره این طرح گفت: به نظر می رسد این صندوق به عنوان یک بسته کامل در این حوزه باید ایجاد شود و به صورت فراگیر عمل کند. همچنین به بخش واقعی مسکن که تولید و تقاضا است توجه ویژه شود تا فاصله میان قیمت زمین و قیمت مسکن به حداقل برسد از حالت رانتی فعلی خارج شود.
تسهیلات را به سازندگان بدهید
اما علیرضا سرحدی عضو انجمن صنفی مهندسان صنعت و ساختمان یکی از منتقدان این طرح وزارت راه و شهرسازی است که معتقد است این کار کمکی به خریداران نمی کند و در صورت قطعی شدن این موضوع افزایش قیمت مسکن را خواهیم داشت.
وی به جام جم گفت: ما در گذشته شاهد این موضوع بودیم که تسهیلات از شش میلیون تومان به 18 میلیون تومان و بالاتر رسید و قیمت مسکن بسیار بالا رفت به طوری که فاصله تسهیلات مسکن و قیمت آن بسیار زیاد شد.
سرحدی در خصوص راهکار افزایش تولید و مهار تقاضای مسکن گفت: اگر تسهیلاتی قرار است پرداخت شود بهتر است که به دست سازندگان و تولیدکنندگان برسد و از این طریق به خریداران منتقل شود تا از خرید و فروش وام مسکن هم جلوگیری شود.
وی درباره تسهیلات پیشنهادی وزارت راه وشهرسازی اظهار کرد: از آنجا که میزان اقساط این تسهیلات به احتمال زیاد سنگین خواهد بود، تنها اقشار متوسط و روبه بالا می توانند از آن بهره ببرند و خانه خود را تعویض کنند.