آیین نامه ساماندهی فعالیت و نظارت برفروشگاههای مجازی

گسترش روز افزون فروشگاههای مجازی ( سایتهای تجاری در اینترنت ) ، ورود آنها به جریان داد و ستد در بازار داخلی و ارایه کالاها و خدمات گوناگون از طریق اینترنت ، ضرورت ساماندهی و قانونمند نمودن فعالیت و نظارت برآنها را ایجاب نموده است .
دستورالعمل حاضر به همین منظور باهمکاری مشترک معاونت توسعه بازرگانی داخلی و معاونت برنامه ریزی و امور اقتصادی براساس وظایف ذاتی وزارت بازرگانی و به استناد بند ط ماده 33 قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و ملحوظ داشتن مقررات مربوطه در قانون تجارت الکترونیکی به شرح زیر تهیه و تدوین گردیده است .
ماده 1- تعاریف :
1-1- فروشگاه مجازی : عبارت از هر واحد اقتصادی است که فعالیت آن درمحیطی مجازی و ازطریق شبکه های رایانه ای از جمله اینترنت بوده و توسط اشخاص حقیقی و یا حقوقی با کسب مجوز فعالیت از مرکز امور اصناف وبازرگانان وزارت بازرگانی دایر شده و به فعالیت مشغول باشد.
1-2- شخص : مطابق تعریف ارایه شده در قانون تجارت الکترونیکی ، شخص اعم از شخص حقیقی یا حقوقی و یا سیستم های رایانه ای تحت کنترل آنها می باشد.
1-3- تامین کننده : مطابق تعریف ارایه شده در قانون تجارت الکترونیکی تامین کننده عبارت از شخصی است که بنا به اهلیت تجاری ، صنفی یا حرفه ای فعالیت می کند.
1-4- مصرف کننده : هر شخصی است که به منظوری جز تجارت یا شغل حرفه ای اقدام می کند.
ماده 2- شرایط و مدارک مورد نیاز برای دریافت مجوز:
2-1- اشخاص حقیقی :
2-1-1- تابعیت جمهوری اسلامی ایران و در مورد اشخاص غیر ایرانی داشتن پروانه کار و اقامت معتبر از مراجع ذی صلاح قانونی .
2-1-2- ارایه گواهی عدم سوء پیشینه مبنی بر نداشتن سابقه موثر کیفری .
2-1-3- گواهی پایان خدمت نظام وظیفه و یا معافیت دایم برای آقایان .
2-1-4- فتوکپی مصدق سند مالکیت یا قرارداد رسمی اجاره محل تجاری و یا اداری و یا واگذاری حق بهره برداری تجاری از محل مورد قرارداد تامین کننده و شخص ( موضوع تعریف بندهای 1-2 و 1-3).
2-1-5- ارایه نشانی وب سایت تجاری که به نام متقاضی دریکی از مراکز خدمات میزبانی ثبت گردیده است .
2-1-6- گواهی SSL وزارت بازرگانی .
2-1-7- ارایه 12 قطعه عکس جدید و تصویر مصدق شناسنامه ، کارت ملی و یا فتوکپی گذرنامه و شماره اختصاصی اتباع خارجی ( در مورد اتباع خارجی ).
تبصره : در مورد واحدهای صنفی و فروشگاههای بزرگ یا زنجیره ای ارائه فتوکپی مصدق پروانه کسب معتبر و یا مجوز فعالیت جایگزین موارد مندرج در بندهای 2-1-1 الی 2-1-5 فوق می گردد.
2-1-8- ارایه بیمه نامه معتبر به منظور جبران خسارات وارده به مشتریان و خریداران کالا از فروشگاه مجازی (وب سایت تجاری) موضوع مواد 2 تا 8 قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان و نصب بیمه نامه ولوگوی مربوطه در صفحه اصلی وب سایت
2-2- اشخاص حقوقی :
ماده 4- صدور مجوز فعالیت فروشگاه مجازی برای اشخاص حقیقی وحقوقی خارجی که محل فعالیت و تاسیس آن ها در خارج از کشور باشد مشروط به ثبت و تاسیس نمایندگی و یا شعبه در داخل کشور با رعایت سایر قوانین و مقررات مربوط به ثبت نمایندگی های خارجی خواهد بود .
دارابودن شرایط مندرج در بندهای 2-1-1 الی 2-1-7 در مورد مدیرعامل و صاحبان حق امضاء ، فتوکپی برابر اصل اساسنامه ، روزنامه رسمی ثبت شرکت با آخرین تغییرات و معرفی صاحبان امضاء ممهور به مهر شرکت .
تبصره : موضوع فعالیت شرکت باید مرتبط با امور بازرگانی و تجارت الکترونیکی باشد.
ماده 3- صدور بیش از یک مجوز برای اشخاص حقیقی و حقوقی ممنوع است .
ماده 5- ارایه مجوز سازمان سرمایه گذاری خارجی ( برای اتباع خارجی ) .
ماده 6- وب سایت تجاری باید مشتمل بر موارد زیر باشد :
6-1- اطلاعات قابل پیگیری شامل : نشانی پستی ، تلفن ، نمابر، نشانی پست الکترونیکی و نام مسئول واحد اقتصادی عرضه کننده کالا ( در مورد اشخاص حقیقی ) و نام و نام خانوادگی مدیرعامل و دارندگان حق امضاء (در مورد اشخاص حقوقی).
6-2- هویت تامین کننده و نام تجاری ( برند) که تحت آن نام به فعالیت مشغول است .
6-3- تعیین دقیق هزینه هایی که در خریدکالابرعهده مشتری خواهد بود مانند ؛ قیمت کالا و خدمات ، میزان مالیات ، هزینه حمل و نقل و هزینه تماس .
6-4- تعریف موضوع فعالیت واحد اقتصادی و فهرست و مشخصات فنی و ویژگیهای کاربردی کالاها و یا خدمات ارائه شده واحد مذکور در وب سایت .
6-5- مشخصات کالا به گونه ای که مشتری پس از تحویل بتواند مشخصات را باکالای دریافتی تطبیق دهد .
6-6- مدت زمان اعتبار پیشنهاد ارائه شده برای فروش کالا وخدمات .
6-7- نحوه پرداخت مشتریان بابت محصولات یا خدمات خریداری شده .
6-8- شرایط و فرآیند تحویل کالا ، اجرا ، فسخ قرارداد و ارجاع خدمات پس از فروش .
6-9- معرفی مکانیسم و قید ضمانت حفظ اطلاعات محرمانه و شخصی مراجعه کنندگان به وب سایت .
6-10- ارائه اطلاعات راجع به ضمانت و پشتیبانی پس از فروش .
6-11- عدم ارایه محصولات یا سایر اطلاعات خلاف قانون و شرع جمهوری اسلامی ایران در وب سایت .
6-12- اعلام التزام به رعایت قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان بویژه مواد 2 تا 8 آن .
6-13- اعلام التزام به رعایت قواعد مربوط به حقوق رقابت ( اسرار و علایم تجاری ) ، تبلیغ و بازاریابی و مالکیتهای معنوی مقرر در باب سوم قانون تجارت الکترونیکی .
ماده 7- درصورت احراز هریک از موارد زیر ، بنا به تشخیص مرکز امور اصناف و بازرگانان و یا به درخواست و تایید مرکز توسعه تجارت الکترونیک و سایر مراجع ذیصلاح قانونی مجوز فروشگاه مجازی لغو می گردد:
7-1- اثبات عدم برخورداری از هریک از مدارک و ضوابط لازم الرعایه برای صدور مجوز فروشگاه مجازی .
7-2- دریافت بیش از یک مجوز فعالیت بطور همزمان از طریق ارایه نشانی وب سایت های ثبت شده با نام های ( برند) تجاری مختلف .
7-3- تخطی از قواعد قانون تجارت الکترونیکی و آیین نامه های اجرایی آن .
7-4- افشای غیر مجاز اطلاعات خصوصی مشتریان ارایه شده به وب سایت .
7-5- دریافت حداقل 5 فقره شکایت از جانب مشتریان دربازه زمانی 3 ماهه در صورتی که تقصیر فروشگاه مجازی احراز گردد.
تبصره : کلیه مسئولیتهای مدنی ، حقوقی و جزایی ناشی از عدم توجه به شرایط فوق الذکر برعهده شخصی خواهد بود که مجوز فعالیت فروشگاه مجازی به نام وی صادر شده است .
ماده 8- مراحل صدور مجوز فعالیت فروشگاه مجازی به شرح زیر می باشد :
8-1- اشخاص متقاضی دریافت مجوز فعالیت فروشگاههای مجازی می بایست فرم مخصوص درخواست مجوز را تکمیل و به همراه مدارک مندرج در ماده 2 این آیین نامه به مرکز امور اصناف و بازرگانان تسلیم نمایند.
8-2- مرکز امور اصناف و بازرگانان ، در صورت تکمیل بودن پرونده ، ، حداکثر ظرف یک هفته متقاضی را جهت اخذ تاییدیه درخصوص رعایت الزامات مقرر در ماده 6 این آیین نامه و نیز دریافت گواهی SSL وزارت بازرگانی ، به مرکز توسعه تجارت الکترونیکی وزارت بازرگانی معرفی می نماید.
8-3- مرکز توسعه تجارت الکترونیکی مکلف است حداکثر ظرف مدت 15 روز نسبت به انجام موارد مذکور در بند (8-2-) اقدام و در صورت تایید ، مراتب را به مرکز امور اصناف و بازرگانان جهت صدور مجوز نهایی فعالیت فروشگاه مجازی اعلام نماید.
8-4- مرکز امور اصناف وبازرگانان پس از دریافت تاییدیه مرکز توسعه تجارت الکترونیکی و اثبات احراز سایر شرایط و ضوابط توسط متقاضی حداکثر ظر 15 روز نسبت به صدور مجوز فعالیت وی اقدام می نماید.
تبصره 1 - درصورت رد تقاضا ، متقاضی می تواند با تکمیل مدارک و رفع علل آن ، مجدداً مبادرت به ارایه تقاضای مجوز به همراه مدارک تکمیلی نماید.
تبصره 2- چنانچه در مرحله دوم نیز درخواست متقاضی از جانب مرکز امور اصناف و بازرگانان پذیرفته نشود ، متقاضی می تواند اعتراض خود را با ذکر دلایل و مدارک کافی کتباً به معاونت توسعه بازرگانی داخلی وزارت بازرگانی منعکس نماید. در این مرحله نظر معاونت مذکور قطعی ولازم الاجرا خواهد بود.
تبصره 3 - مدت اعتبار مجوز برای اتباع جمهوری اسلامی ایران 5 سال و برای اتباع خارجی یکسال می باشد که درصورت درخواست دارنده مجوز و رعایت شرایط و ضوابط مقرر در این آیین نامه قابل تمدید خواهد بود
ماده 9- پس از تصویب و ابلاغ این آیین نامه ، مصرف کنندگان می بایست ، در مورد اینکه تامین کننده دارای وب سایت تجاری طرف معامله ایشان مجوز فعالیت فروشگاه مجازی ، SSL وزارت بازرگانی و بیمه نامه جبران خسارات ناشی از تخلفات موضوع مواد 2 تا 8 قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان دریافت کرده باشد ، اطمینان حاصل نمایند ، همچنین فروشگاههای مجازی نیز موظفند نسبت به اعلام و درج مجوز فعالیت دریافتی از وزارت بازرگانی در وب سایت خود اقدام نمایند.
ماده 10- کانون فروشگاههای مجازی :
به منظور حفظ حقوق صنفی فروشگاه های مجازی و دفاع از منافع مشروع و قانون آنها ، ایجاد هماهنگی لازم و تسهیل نظارت بر فعالیت آنها ، کانون فروشگاههای مجازی بصورت کشوری تشکیل می گردد.
تبصره 1 : کانون فروشگاههای مجازی نهادی غیر سیاسی و صرفا ً صنفی می باشد .
تبصره 2 : نحوه تشکیل کانون فروشگاههای مجازی و ضوابط و شرایط برگزاری انتخابات هیات مدیره آن براساس دستورالعملی خواهد بود که حداکثر ظرف مدت سه ماه پس از ابلاغ این آیین نامه تهیه و به تصویب وزیر بازرگانی می رسد .
ماده 11- این آیین نامه در 11 ماده و 8 تبصره تهیه و در تاریخ 88/9/21 به تصویب وزیر بازرگانی رسید.