پاپ‌اسمیر، ساده‌ترین راه تشخیص سرطان گردن رحم

پاپ‌اسمیر، ساده‌ترین راه تشخیص سرطان گردن رحم با یک آزمایش ساده سرطان را بشناسید سرطان گردن رحم پس از سرطان سینه، دومین سرطان شایع در میان زنان است. سالیانه حدود نیم میلیون نفر به این بیماری مبتلا می‌شوند. در حال حاضر آمار مبتلایان به سرطان گردن رحم سالانه در حدود 2 میلیون و 300 هزار نفر در دنیاست که در این میان حدود 300 هزار زن جان خود را از دست می‌دهند. در حال حاضر در قاره آسیا حدود یک میلیون و 300 هزار زن آسیایی درگیر این بیماری هستند و این آمار بسیار بالایی برای این قاره محسوب می‌شود. از آنجایی که بیشترین موارد ابتلا به این سرطان در زنان زیر 50 سال رخ می‌دهد، پیشگیری و درمان به موقع این بیماری بسیار حائز اهمیت است. این سرطان بسیار آهسته و در طول چندین سال پیشرفت می‌کند بنابراین فرصت کافی برای شناسایی و پیشگیری از پیشرفت آن وجود دارد و در مراحل اولیه تا 90 درصد قابل درمان است. یکی از معمول‌ترین و ساده‌ترین روش‌هایی که برای تشخیص سرطان گردن رحم صورت می‌گیرد، تست پاپ اسمیر است که به آن تست پاپ می‌گویند و در زبان عامه به تست سرطان معروف است. پاپ اسمیر برای نخستین بار در اواخر دهه 1940 در آمریکا پس از کشف این روش توسط دکتر جورج پاپانیکلائو صورت گرفت. تست پاپ اسمیر فرآیندی است که طی آن پزشک سلول‌های پشت گردن رحم را جمع کرده و آزمایش می‌کند. سلول‌هایی که طی این تست گرفته می‌شوند می‌توانند تغییرات ایجاد شده در سلول‌های گردن رحم و احتمال تبدیل سلول‌ها را به سلول‌های سرطانی نشان ‌دهند. بنابراین انجام مرتب این آزمایش می‌تواند از وقوع این سرطان پیشگیری کند. فرآیند انجام پاپ اسمیر چگونه است؟ تست پاپ اسمیر در مطب و توسط پزشک متخصص زنان صورت می‌گیرد. در این تست ابتدا به وسیله دستگاهی به نام اسپکولوم محفظه واژن را بازنگه داشته و سپس با استفاده از وسیله‌ای همانند قلم مو، سلول‌های نمونه از داخل و اطراف دهانه رحم جمع‌آوری می‌شوند. آنگاه نمونه گرفته شده روی صفحه‌ای شیشه‌ای (لام) قرار داده شده و برای بررسی به آزمایشگاه فرستاده می‌شود. این آزمایش معمولا بدون درد است ولی برخی از افراد دچار دردهایی همچون انقباضات زمان قاعدگی می‌شوند در ضمن احساس فشار طی فرآیند تست یا خونریزی کمی پس از آن ممکن است وجود داشته باشد، ولی این علائم در همه افراد مشاهده نمی‌شود و بندرت اتفاق می‌افتد. در چه فاصله زمانی باید تست را انجام داد؟ انجام تست پاپ اسمیر برای تمام زنان بالاتر از 21 سال که فعالیت جنسی دارند، الزامی است و باید به طور منظم، سالی یک بار این تست را انجام دهند. زنان زیر 21 سال هم در صورتی که از لحاظ جنسی فعال باشند باید تحت این آزمایش قرار گیرند. البته این فرآیند حتی پس از زمان یائسگی هم باید ادامه یابد. این تست سالیانه انجام می‌شود تا زمانی که 3 تست پشت‌ سر هم فرد حالت عادی و طبیعی را نشان دهد. پس از آن به تجویز پزشک می‌توان این آزمایش را هر 3 سال یک بار انجام داد. ولی تمام این‌ها بستگی به نظر پزشک شما دارد. چرا که برخی پزشکان به انجام هر ساله پاپ اسمیر اعتقاد دارند. در زنانی که عمل تخلیه رحم انجام داده‌اند، پاپ اسمیر به طور منظم‌تر و با فواصل نزدیک‌تری صورت می‌گیرد. به خصوص اگر تخلیه رحم به دلیل وجود سلول‌های سرطانی دهانه رحم صورت گرفته باشد. در این زنان، بافت‌های واژن برای بررسی‌های آزمایشگاهی سلول‌های سرطانی برداشته می‌شود. علاوه بر این زنانی که دچار ضعف سیستم ایمنی بدن هستند (افراد مبتلا به ایدز، یا کسانی که تحت شیمی‌درمانی و دارو درمانی هستند یا کسانی که پیوند عضو شده‌اند) بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان گردن رحم هستند و در فاصله زمانی کمتر از یک سال باید تحت بررسی قرار گیرند. به طوری کلی فاصله زمانی انجام پاپ اسمیر بر اساس سن و تاریخچه سلامتی فرد تعیین می‌شود. در زنان کمتر از 30 سال به طور معمول سالی یک بار پاپ اسمیر انجام می‌شود. در زنان 30 سال به بالا، در صورت داشتن 3 تست پشت سر هم عادی، هر 3 سال یا 2 سال یک بار، در افراد 65 تا 70 سال در صورت داشتن 3 تست پشت سر هم عادی و نداشتن تست پاپ اسمیر غیر عادی طی 10 سال گذشته، طبق نظر پزشک پاپ اسمیر برای آنها متوقف می‌شود. آماده‌سازی پیش از تست همیشه مرسوم است که پیش از انجام تمام آزمایشات پزشکی کارهایی انجام داد و از انجام برخی کارها اجتناب کرد. تمام این کارها برای بهتر نتیجه دادن آزمایش است. پاپ اسمیر هم از این دسته مستثنی نیست. پزشکان توصیه می‌کنند پیش از انجام تست، از دوش گرفتن، استفاده از کرم، ژل، اسپری، پودرها و داروهای واژینال، شیاف‌ها و به طور کلی داروها خودداری کنید و تا 24 ساعت پیش از انجام تست از هر گونه تماس جنسی پرهیز کنید. پزشکان توصیه می‌کنند در زمان قاعدگی این تست را انجام ندهید. بهترین زمان برای این کار 10 تا 20 روز پس از اولین روز قاعدگی است. چنانچه پیش از انجام تست از داروهای ضدبارداری استفاده کرده‌اید یا پیش از این، آزمایش پاپ اسمیر غیرطبیعی داشته‌اید یا در زمان تست باردار هستید، حتما موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید. فراموش نکنید مصرف برخی از داروها مانند استروژن، پروژسترون، نیترات نقره و نیز ترکیبات موجود در سیگار و همچنین استفاده از ژل‌ها و کرم‌های واژینال می‌توانند در نتیچه آزمایش تاثیر گذاشته و سلول‌های غیرطبیعی را بپوشانند. سرانجام پاپ اسمیر پاپ اسمیر به شیوه‌های مختلفی تفسیر می‌شود. در صورتی که جواب تست منفی باشد، به این معنی است که سلول‌های دهانه رحم حالتی طبیعی دارند و خطری وجود ندارد ولی چنانچه تست مثبت باشد، به معنای غیرطبیعی بودن سلول‌هاست. ولی این خود به معنای وجود سرطان نیست. مثبت بودن تست پاپ اسمیر می‌تواند علامت تغییراتی در سلول‌های دهانه رحم باشد که همه آنها به سرطان منتهی نمی‌شوند. این تغییرات می‌توانند شامل این موارد باشد: 1) التهاب یا سوزشی که بر اثر عفونت دهانه رحم و در نتیجه عفونت مخمری، عفونت یا عامل ویروسی پاپیلوما و ویروس‌های تبخالی یا عفونت‌های دیگر ایجاد شده است. 2) سلول‌های غیرطبیعی که شامل تغییراتی در شکل گردن رحم است که به خودی خود سرطان نیست، ولی می‌تواند پیش زمینه‌ای برای سرطان محسوب شود. 3) علائم جدی‌تر سرطان که این تغییرات بر لایه‌های فوقانی گردن رحم تاثیر می‌گذارد، ولی به بیشتر از گردن رحم کشیده نمی‌شود. 4) و در نهایت تغییراتی که علائم سرطان هستند. در صورت غیرطبیعی بودن نتیجه آزمایش پاپ اسمیر و مبهم بودن آن، ممکن است پزشک تست را تکرار کند و در صورتی که تغییرات جدی‌تری را در سلول‌های گردن رحم مشاهده کند، آزمایش‌های قوی‌تری را تجویز می‌کند. یکی از این آزمایش‌ها، کولپوسکوپی است که پزشک به وسیله آن سلول‌های واژن و گردن رحم را دقیق‌تر مشاهده می‌کند. این آزمایش در مطب پزشک و در 10 تا 15 دقیقه انجام می‌شود. در صورت جدی بودن تغییرات، پزشک از سلول‌های دهانه رحم بیوپسی یا نمونه‌برداری می‌کند به این معنا که نمونه کوچکی از بافت گردن رحم را برداشته و برای آزمایش به آزمایشگاه می‌فرستد. افراد در معرض خطر عامل اصلی سرطان گردن رحم به مسائل جنسی مرتبط است و به بیماری‌هایی مربوط می‌شود که از طریق تماس جنسی به فرد منتقل می‌شود. این عفونت‌های منتقل شده از این راه به گونه‌ای روی سلول‌ها تاثیر می‌گذارند که سلول‌ها را بیشتر تحت تاثیر سرطانی شدن قرار می‌دهند. این بیماری‌ها شامل ویروس پاپیلوما، زگیل‌های تناسلی و سوزاک است. عواملی که خطر ابتلا به سرطان گردن رحم را افزایش می‌دهند شامل داشتن شریک جنسی متعدد، تماس جنسی با فردی که مبتلا به عفونت‌های قابل انقال از طریق جنسی است، سیگار کشیدن هستند. لازم است بدانید هیچ آزمایشی کامل محسوب نمی‌شود، ولی پاپ اسمیر تست معتبری است. به طوری که در صورت مثبت بودن تست، به احتمال 95 درصد سلول‌های غیرطبیعی وجود دارند. با این که پاپ اسمیر 100 درصد دقیق نیست، ولی به طور چشمگیری به کاهش تعداد مرگ و میر ناشی از سرطان گردن رحم کمک کرده است. پاپ اسمیر آزمایشی است که در سطح جهان انجام می‌شود و تنها تستی است که تغییرات زودهنگام سلول‌هایی را که ممکن است سرطانی شوند مورد آزمایش قرار می‌دهد. این تست تنها سلول‌های غیرعادی را نشان می‌دهد و برای آزمایش‌های دقیق‌تر از کولپوسکوپی و بیوپسی استفاده می‌شود. ندا اظهری