مرحله دوم هدفمندی کی آغاز می‌شود؟

عدم تغییر قیمت و سهمیه سوخت در خرداد، تعویق فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها را تا تیر تقویت کرده است مرحله دوم هدفمندی کی آغاز می‌شود؟ با این که تمام الزامات قانونی برای اجرای مرحله دوم هدفمندی آماده است، دولت با واریز بدون تغییر سهمیه بنزین خرداد، اجرای این فاز را در هاله‌ای از ابهام فرو برد. در حالی که شب گذشته سهمیه بنزین نیمه‌یارانه‌ای خرداد به کارت‌های سوخت واریز شد، برخی این امر را نشانه‌ای از به تعویق افتادن اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها ارزیابی می‌کنند. به گزارش خبرنگار جام‌جم، امروز اول خرداد ماه از جهات مختلفی برای اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها مناسب به نظر می‌رسید، اما باز هم سکوت دستگاه‌های دولتی به همراه واریز بدون تغییر سهمیه و قیمت بنزین نیمه‌یارانه‌ای خرداد، این شک و ابهام را تقویت کرده است که احتمال به تعویق افتادن مرحله دوم هدفمندی وجود دارد. این در حالی است که هم دیروز شورای نگهبان با تایید قانون بودجه تکلیف دولت درباره درآمد حاصل از اجرای هدفمندی یارانه‌ها در مرحله دوم را روشن کرد و هم کارکرد طرح تصویبی مجلس که هرگونه افزایش قیمت حامل‌های انرژی تا پایان بهار 91 را منتفی اعلام می‌کرد، با تصویب قانون بودجه 91 از میان رفت. مابه‌التفاوت 28 هزار تومانی یارانه نقدی مرحله اول و دوم نیز در حساب‌هاست. ظاهرا تا دیروز همه چیز آماده بود تا دولت رسما با اصلاح قیمت حامل‌های انرژی اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها را کلید بزند، اما سکوت دستگاه‌های دولتی به همراه اقدام دولت مبنی بر واریز سهمیه بنزین نیمه یارانه‌ای به کارت‌های سوخت ورق را برگرداند. به طوری‌که بیشتر خبرگزاری‌ها و محافل خبری با قاطعیت از به تعویق افتادن اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها خبر داده‌اند. با این حال رویه دولت نشان داده است که تاکیدش بر اصل غافلگیری است. رویه‌ای که هم در مرحله اول هدفمندی یارانه‌ها و هم در اجرای بسیاری از تصمیمات اقتصادی دولت نظیر کاهش سود بانکی بارها به چشم آمده است. لذا با تکیه بر گفته وزرا و سایر مقامات اقتصادی مبنی بر این‌که فقط شخص رئیس‌جمهور و احتمالا کارگروه طرح تحول اقتصادی در جریان زمان دقیق اجرای فاز دوم است، چاره‌ای جز صبر و انتظار نیست. کارشناسان اقتصادی بارها شیوه اطلاع‌رسانی غافلگیرانه را عامل رشد بطئی و آرام و خزنده تورم دانسته و بر تغییر آن تاکید کرده‌اند؛ از این رو نمی‌توان به خبرهای رسانه‌ای مبنی بر توقف یا تعویق حتمی اجرای فاز دوم اعتماد کرد و کاملا قابل انتظار است. که همین امروز و فردا رئیس‌جمهور بر صفحه تلویزیون ظاهر شده و خبر از اجرای فاز دوم هدفمندی بدهد. البته معادلات دیگری نیز در این میان وجود دارد که شاید بتواند صحت اخبار تعویق اجرای مرحله دوم هدفمندی را به صحت نزدیک کند. بزرگ‌ترین شاهد بر این مدعا تلاش‌های گسترده دولت برای مهار گرانی کالاهای اساسی در بازار است که به‌رغم تلاش‌های صورت گرفته، هنوز به دستاوردهای ملموسی نرسیده است. لذا شاید دولت به علت سنجش قدرت تحمل مردم کمی در اجرای فاز دوم تردید داشته باشد. پاسخ به این تردیدها در روزهای آینده مشخص خواهد شد. اهمیت تعیین تکلیف هرچه سریع‌تر مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها از آن‌روست که بسیاری از تصمیمات و برنامه‌ریزی‌های اقتصادی هم‌اکنون به خاطر عدم اطلاع از زمان و کیفیت اجرای مرحله دوم هدفمندی متوقف مانده و سرمایه‌گذاران اقتصادی نمی‌دانند که با اجرای مرحله دوم، معادلات آنها چه تغییری پیدا خواهد کرد. لذا به دولت پیشنهاد می​کنند هرچه سریع‌تر تکلیف مرحله دوم را مشخص کرده و علامت صحیح و روشنی به فعالان اقتصادی ارسال کند. این در حالی است که برخی کارشناسان اقتصادی اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه ها در شرایط فعلی را به نفع بخش تولید کشور نمی دانند. خبرهای متناقض از تعویق فاز دوم در همین حال دیروز بسیاری از رسانه‌ها در خبرهای مختلف و البته فاقد منبع از تعویق اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها خبر دادند. مهر در این باره نوشت: اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها که گفته می‌شد قرار است از اول خردادماه اجرایی شود، بنا به دلایلی، به زمان دیگری موکول شده است. براساس این گزارش ، دولت که در چندماهه اخیر همواره بر اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها تاکید و اصرار کرده، فعلا نمی تواند این مرحله را اجرایی کند.به نوشته این خبرگزاری، کاهش اعتبار هدفمندی یارانه‌ها از 135 هزار میلیارد تومان مورد درخواست دولت به 66 هزار میلیارد تومان در مجلس، یکی از دلایل اصلی تعویق اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها عنوان می‌شود.در همین حال، واریز سهمیه بنزین خردادماه خودروها بدون تغییر قیمت هم به نوعی تعویق اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها را نشان می‌دهد. این در حالی است که بانک مرکزی پیش از این در نامه‌ای از فعالان اقتصادی و اتاق‌های بازرگانی خواسته بود که برای اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها از ابتدای خردادماه آمادگی داشته باشند. احتمال تعویق تا تیرماه فارس نیز در خبری نوشت: درحالی که بنابر اعلام ستاد مدیریت مصرف سوخت، 60 لیتر سهمیه بنزین خرداد در کارت‌های سوخت شارژ ‌شده است به نظر می‌رسد با عدم تغییر قیمت و سهمیه سوخت، فاز دوم هدفمندی تا تیرماه به تعویق افتاده است.بدین ترتیب وسایل حمل و نقل عمومی سهمیه‌ای مشابه اردیبهشت ماه دریافت خواهند کرد و هیچ‌گونه تغییر در میزان، قیمت و سهمیه سوخت در خردادماه وجود نخواهد داشت.عدم تغییر قیمت و سهمیه سوخت در خردادماه، تعویق فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها را تا تیر ماه تقویت کرده است.ایسنا نیز نوشت: براساس آنچه این روزها همگان از آن حرف می‌زنند فاز دوم قانون هدفمندی یارانه‌ها که بنا بود از ابتدای خرداد ماه وارد فاز اجرایی شود، ممکن است با تاخیر انجام شود و شاید ابلاغ سهمیه بنزین خرداد ماه با همان نرخ پیشین خود گواه تاخیر در اجرای این فاز باشد.این خبرگزاری افزود: در ابتدای اجرای این قانون نگرانی‌هایی درباره میزان تورم منتج از اجرای آن اعلام می‌شد اما به گواه مسوولان، تورم، تنها در حد تورم انتظاری بوده و میزان رشد نرخ تورم در حد پیش‌بینی شده، نبوده است و آنان به استناد چنین نتیجه‌ای برای اجرای فاز دوم تلاش می‌کنند. با این حال گمانه‌زنی‌ها از اجرای این قانون با یک ماه تاخیر خبر می‌دهد. مصباحی‌مقدم: تصمیم دولت قابل پیش‌بینی نیست در همین حال، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به واریز مابه‌التفاوت فاز اول و دوم هدفمندی یارانه‌ها به حساب خانوارها در پایان اسفند سال گذشته از سوی دولت گفت: ‌مفهوم این اقدام این است که دولت باید خرداد و تیر فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها را اجرایی کند. غلامرضا مصباحی مقدم در گفت‌و‌گو با باشگاه خبرنگاران افزود:‌ تصمیمات رئیس جمهور درباره آغاز فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها قابل پیش‌بینی نیست و ممکن است وی اجرای فاز دوم این قانون را به ماه‌های آخر سال موکول کند.رئیس کمیسیون جهاد اقتصادی تصریح کرد: در مقطع کنونی بهتر است دولت فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها را اجرایی کند ، چون به تاخیر انداختن آن مناسب نیست. عضو کمیسیون اقتصادی مجلس هشتم با بیان این‌که بنده اطلاعی ندارم که دولت اجرای فاز دوم را به تاخیر خواهد انداخت یا خیر گفت: ممکن است دولت اجرای فاز دوم این قانون را بموقع اجرا کند، بنابراین پیشاپیش نمی‌‌توان در مورد این موضوع قضاوت کرد ولی علی‌القاعده باید از خردادماه اجرای فاز دوم قانون هدفمندی یارانه‌ها شروع شود. این تردیدها درباره زمان اجرای مرحله دوم قانون هدفمندی در حالی مطرح می شود که وزیران نفت، نیرو و دیگر مقام​های مرتبط از تصمیم دولت برای افزایش قیمت حامل​های انرژی همچون بنزین ، نفت و گاز و نیز نرخ آب و برق خبر داده و اعلام کرده اند اعلام نرخ نهایی و زمان آغاز مرحله دوم هدفمندی بر عهده رئیس جمهور است. با توجه به برنامه دولت برای اعلام ناگهانی مرحله دوم قانون هدفمندی همانند آنچه در مرحله اول آن رخ داد هیچ بعید نیست که محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور ظرف روزهای آینده این موضوع را در قالب مصاحبه ای تلویزیونی، کنفرانسی خبری یا حتی با ابلاغ یک بخشنامه فوری به دستگاه​های اجرایی عملی کند.